Akran Zorbalığı İle Başa Çıkmak

Akran zorbalığı, çocukların sıklıkla karşılaştıkları bir durumdur. Kendini diğer çocuklardan üstün göreceği şekilde yetiştirilen çocuklar, kusur buldukları ya da bulmadıkları diğer çocuklara zorbalık yaparlar.

Ancak zorbalık yapan bu çocuklar, yaptıkları hareketlerinin sonuçlarının farkında değildirler. O güne kadar bu yaptıklarının yanlış olduğunu onlara öğretebilecek ebeveynleri olmayabilir. Ebeveynin çocuğunun bu davranışından haberi olmayabilir ya da bizzat çocuğun bu davranışından ebeveyn sorumlu olabilir. Peki çocukların birer zorbaya dönüşmesini nasıl engelleriz ve çocukları zorbalıktan nasıl koruruz?

Akran Zorbalığının Belirtileri

Akran zorbalığı yapan çocukları ailenin ya da çocuk okula gidiyorsa öğretmenin bizzat tespit etmesi önemlidir. Olaylar okulda gerçekleşiyorsa öğretmen bu durumu okul içerisinde çözme yoluna gitmemelidir. Bilindiği üzere genellikle çocukların bu tür durumlarla kendi başlarına uğraşmaları istenir. Eğer aile işin içine karışırsa çocuğun sorunları çözemeyen bir bireye dönüşeceği düşünülür. Ancak bu yanlış bir şeydir. Her şeyden önce çocukların psikolojisi çok önemlidir ve bu sorunları tek başına çözmeye çalışırken silinemez hasarlara maruz kalabilir. Bu nedenle olay önce ailelere, ardından da psikolojik danışmanlara taşınmalıdır.

Akran zorbalığının belirtileri arasında dalga geçme, küçümseme, aşağılama, eşyalara el koyma, kendisine bir şeyler aldırma, dışlama, herkesin ona zorbalık yapması için uğraş verme, fiziksel saldırı, görmezden gelme gibi durumlar yer alır.

Akran Zorbalığının Yol Açabileceği Olumsuzluklar

Okula başladığında ya da okula başlamadan önce akran zorbalığına maruz kalan çocuklarda büyük bir özgüven eksikliği ortaya çıkabilir. Bu özgüven eksikliği kendini beğenmeme, kendinde zeka geriliği görme gibi nedenlerden ötürü derslere ya da oyun yaşamına olumsuz olarak yansıyabilir.

Sürekli zorbalığa uğrayan çocuk bir süre sonra ona zorbalık yapan kişinin haklı olduğunu düşünüp kendini o şekilde görmeye başlayabilir. Bu durumda hiçbir şeyi başaramayacağı düşüncesine sahip olan çocuk sosyal açıdan yetersiz bir gelişme gösterebilir.

Akran Zorbalığı Tedavisi

Akran zorbalığı geçiştirilebilecek bir durum değildir. Uzun süreli olarak zorbalığa maruz kalan çocuklarda travma etkisi yaratarak gelecekte olacağı bireyin kişiliğini şekillendirir. Zorbalık yapan çocuğun da bunu durup dururken yaptığı düşünülmemelidir. Yaşamında gerçekleşen bir stres hali zorbalık yapmasına neden oluyor olabilir.

Akran zorbalığı konusu ailelere taşındıktan sonra psikolojik danışmanlardan destek alınması gerekmektedir. Tedavi sırasında ebeveynlerin tutumu çok önemlidir. Geleneksel tutuma göre başkalarına zarar veren çocuklara ebeveynleri de kötü davranarak ders vermeye çalışır. Bu tutum tamamen yanlıştır. Öncelikle çocuğa yaptığı şeyin yanlışlığının sakince anlatılması gerekmekte ve anlaşılması sağlanmalıdır. Aile asla, mağdur olan çocuğun bu davranışları hak ettiği izlenimi vermemektedir. Çocuğun sorununu kabul etmelidir. Zorbalık, bir çeşit davranış bozukluğudur ve dürtülerin kontrol altına alınması zorunludur.

Ailelerin evdeki tutumu çok önemlidir. Evde kesinlikle kavga, hakaret, şiddet benzeri durumlar yaşanmamalıdır. Küçük düşürücü, aşağılayıcı, özgüven kırıcı, suçlayıcı tutumlardan uzak durulmalıdır. Ebeveynler unutmamalıdır ki, çocuklar onları taklit eder. Bu durumda evde ne kadar olumlu tutum sergilenirse, çocuk sosyal yaşamında da öyle davranacaktır.

Okul yaşamında ise öğretmenlere sorumluluk düşüyor. Öğretmenlerin zorbalığı engellemek için dikkatli gözlem yapması, her öğrenciyle ayrı ayrı ilgilenebilmesi ve zorbalıkla ilgili öğrencilere çeşitli dersler sunması gerekmektedir. Ancak bu derslerin konusunun 'zorbalık' olması yerine, 'arkadaşları sevme' üzerine olması gerekir.